Avrupa’ya Suriye’den mülteci olarak gelen evli çiftlerden yarısından fazlası 18 yaşının altında. Savaştan önce bu rakam yüzde 13 iken savaşla beraber büyük bir artış yaşandı. Bu evliliklerin nedenlerinin başında şeriat ve ekonomi geliyor.
HABER MERKEZİ(23.08.2016)- Avrupa’ya mülteci akınıyla birlikte ‘çocuk gelin’ tartışmaları büyüyor. Yetkililer, çocuk yaşta yapılan evliliklerdeki artışa karşı harekete geçti.

Almanya’da şeriat yasalarına veya Romen ailelerinin geleneklerine göre küçük kız çocuklarının evlendirilmesi, ilgili kurumların gündemine girmiş durumda. Şimdiye kadar Federal Almanya’nın eyaletlerinde binin üzerinde çocuk evliliği tespit edildi, ancak bu rakamın çok daha yüksek olabileceği tahmin ediliyor. Eyaletlerden gelen ve Adalet Bakanlığı verilerine dayanan rakamlara göre Alman makamları nisan ayının sonuna kadar  Bavyera eyaletinde 16 yaşından küçük 161 ve 18 yaşından küçük 550 kişinin evliliğini kayıtlara geçirdi. Baden Württemberg eyaletinde reşit olmayan 117 kişinin evliliği kayıtlara geçirilirken, Kuzey Ren Westfalya eyaletindeki Arnsberg bölge idaresinin verilerine göre en az 188 reşit olmayan mültecinin evli olduğu tespit edildi. Kayıtlara göre Almanya’ya gelmeden önce kıyılan bu nikahların çok büyük bir bölümü reşit olmayan genç kızlar ve reşit erkekler arasında yapıldı. Federal Adalet Bakanı Heiko Maas, 5 Eylül’de bu konuyu ele alacağını ve buna göre yasal düzenlemeleri önerecek bir bilirkişi çalışma grubu oluşturulacağını açıkladı.

Savaşla gelen artış

Hem Almanya’da hem de mültecilerin yoğun olduğu diğer ülkelerde küçük yaşta evlendirilen çocukların sayısında artış yaşandığı gözlemlendi. Evliliklerin birçoğu şeriat yasasına göre yapılıyor. Yardım kuruluşlarına göre özellikle Suriye’den gelen evli mülteci çiftlerden yarısından fazlası 18 yaşının altında. Savaştan önce bu rakam yüzde 13 iken savaşla beraber büyük bir artış yaşandı. Birçok aileye göre kız çocukları yaşça büyük olanlarla evlenirse ekonomik anlamda güvence altında oluyorlar. Çoğu kez bu tür evliliklerden başlık parası alınıyor.

Yasal boşluklar

Alman Medeni Kanunu’nun 1303’üncü maddesine göre 18 yaşını dolduran kişiler evlenme yaşına ulaşmış kabul ediliyor. Ancak istisnai durumlarda mahkeme kararıyla 16 yaşını doldurmuş bir kişinin evlenmesi de mümkün. Bu durumda Aile Hukuku uyarınca mahkeme 16 yaşını doldurmuş kişinin evlilik için yeterli olgunluğa erişmiş olup olmadığını ve evliliği sürdürebilmek için gerekli ekonomik şartların sağlanıp sağlanmadığını kontrol ediyor. Ayrıca evleneceği kişinin de 18 yaşını doldurmuş olması şartı aranıyor. Ebeveynler mahkemeden çıkacak karara itiraz edebiliyor, ancak bunun için inandırıcı gerekçeler sunmaları gerekiyor. Aksi takdirde evlilik ailelerin izni olmadan da gerçekleşebiliyor. Alman hukukuna göre gereken evlilik yaşının sağlanmaması halinde yurt dışında gerçekleşmiş evlilikler Federal Almanya yasalarına göre zorla evlilik suç kapsamında. Ancak Ceza Yasası‘na göre dini evlilikler bu yasa kapsamına girmiyor. Bu nedenle cezalandırılmaları ya da evliliklere müdahale edilmesi mümkün olmuyor. Yine yurt dışında başka bir ülkenin yasalarına göre yapılmış bir evliliğin de kamu düzenini bozmadığı kabul ediliyor. Bunun ise ancak yapılacak bir kanun değişikliği ile çözülebileceği düşünülüyor.

Evlilik nedeniyle birçok çocuk okulu bırakmak zorunda kalıyor. Bundan kaynaklı özellikle Almanya’ya gelen mültecilerin çocuk evliliklerin ceza kapsamında olduğu konusunda bilgilendirilmesi gereği üzerinde durulmuyor.

Yapılacak yasal değişiklikle birlikte, küçük yaştaki çocuklarla evlenenler çocuk istismarcısı olarak yargılanacak ve cezalandırılacak.

Çocuk evliliklerine tepki

Almanya Çocuk Kurumu evlilik yaşını istisnai durum kapsamına alan yasanın feshedilmesini ve evlilik yaşının 18 olarak kabul edilmesini talep ediyor. Yasaların ciddi bir reform sürecinden geçmesi gerektiğini söyleyen kurum temsilcileri, geleneksel ve dini evliliklerin evlilik dairesinden önce yapılmaması gerektiğini belirtiyor. Almanya Protestan Kilisesinin Başkanı Irmgard Schwaetzer, zorla evliliklerin toplumda yeri olmadığını ve siyasi mercilerin, çocuk ve gençlerin hangi yasal sistemden ve nereden gelmiş olursa olsunlar güvenceye alınmaları için gereken yasal düzenlemelere gitmeleri gerektiğinin altını çiziyor.

Çocuk Yardım Kuruluşu Almanya Başkanı Christian Schneider ise ‘Almanya’da yaşayan mülteci çocuklara karşı devletin özellikle koruma sorumluluğu var,  Alman çocuklar için geçerli olan yasalar mülteci çocuklar için de geçerlidir’ diyerek devletin kurumların iltica başvurularında uygulanması gereken prosedürü uygulamasını talep ediyor.

Kadın Örgütü Terre des Femmes yaptığı açıklamada, Almanya’da evlilik yaşının 18 sınırına çıkarılmasının önemini vurgularken, yurtdışında yapılan çocuk evliliklerin kabul edilmemesi gerektiğini belirtiyor.

Hıristiyan Birlik Partileri Siyaset Hukuku Sözcüsü Elisabeth Winkelmeier-Becker ise ‘reşit olmayan genç kızlar ve çoğu reşit olan erkekler arasında yapılmış evliliklerin sayısında bir artış kaydedildiğini’ doğruluyor. Winkelmeier-Becker “Almanya’da reşit biriyle 14 yaşındaki bir çocuğun evlenmesi kesinlikle kabul edilemez. Devletin reşit olmayan mülteciler için de uygulaması gereken bir koruma işlevi var” diyor.

Çocuklarla evlenen erkekler sınırdışı edilecek

Danimarka’da 14 yaşında bir mülteci çocuğun yaşça çok büyük bir erkekten hamile kalmasının açığa çıkması sonucu ilgili kurumlar harekete geçti. Danimarka Metroexpress gazetesinin haberine göre, mülteci kampında kalan çocuk ve adam, ilgili kurumların devreye girmesi sonucu ayrıldı. Danimarka Parlamentosu’nun da çocuk evlilikler konusunda harekete geçmesi bekleniyor. Çocuk evlilikleri tespit edilen erkeklerin Danimarka’dan yurtdışı edilmesi, çocuk gelinlerin ise Danimarka’da kalabilmeleri sağlanacak.

Kaynak:Yeni Özgür Politika