14 Haziran’da İsviçre’nin Zürih, Bern,Neuchatel,Fribourg,Delèmont,
Lozan,Cenevre başta olmak üzere birçok şehrinde kadınlar “Eşit işe eşit ücret, Emeklilik yaşının yükseltilmesine ,cinsiyetçiliğe ve her türden hak gasplarına karşı kadınlar isyanda, kadınlar direnişte talepleriyle sokaklara çıktı.
Avrupa Demokratik Kadın Hareketi’nin de içinde yer aldığı yürüyüşe birçok demokratik, sosyalist, devrimci ve İsviçre’nin yerli kadın kurumları katıldı. Bu kurumların ve sendikalı kadınların ortak çağrısıyla merkezi grev yürüyüşü Zürih’te başladı.
Greve İsviçre’de bulunan kadın kurumları yanı sıra Almanya’dan Avrupa Demokratik Kadın Hareketi üyeleri, Feminist, sosyalist kadın grupları ve SMF(Sosyalist Meclisler Federasyon üyesi) önceki dönem milletvekili Dilşat Canbaz ‘da katıldı. Alanda toplanan binlerce kadının yürüyüşe geçmesinin ardından polis müdahalesi de başladı. Polis yürüyüş güzergahı boyunca birçok noktayı tutarak kadınların geçişini engellemek istedi. Buna karşı direnen kadınlar polisin psikolojik ve fiziksel şiddetine maruz kaldı ve polis FİLİNTA grubundan bir kişiyi gözaltına aldı.

Alanı farklı renkleriyle dolduran binlerce kadının talepleri ise ortaktı. Hep birlikte Jin jiyan Azadi diyerek yürüyüşün bir ucundan diğer ucuna seslerini duyurdular.
İsviçre’de kadınlar 7 Şubat 1971’de oy hakkını elde ederek toplumsal eşitlik temelinde önemli bir kazanım elde etseler de, Anayasa’ya eşitlik kavramının girmesi, 14 Haziran 1981’de mümkün olur. Ancak uygulamada gereği gibi yaşama geçirilmediğinden “eşit işe eşit ücret” başta olmak üzere, kazanılan hakların tüm boyutları ile yaşama uygulanabilmesi için, 14 Haziran 1991’de 700 bin kadın ülke genelinde yaşamın bütün alanlarında greve çıkarak hayatı durdurdular.

Bu büyük grevden sonra, 01 Temmuz 1991’de “Eşit Haklar Yasası” yürürlüğe girdi. Esas olarak “kadın erkek eşitliğinin yasalarla güvence altına alınması ve bir cinsin ayrımcılığa uğratılmasının yasaklanması” anlamına gelen bu yasa, 2019’a gelindiğinde hala pratik yaşamda bütünlüklü olarak karşılığını bulamamıştı. 28 yıl aradan sonra 14 Haziran 2019’dan itibaren “eşit işe eşit ücret” ve “kadınların görünmeyen ev içi emeğinin görünür kılınması”, “toplumsal cinsiyet eşitsizliği” talepleri başta olmak üzere, kazanılan hakların tüm boyutları ile yaşama uygulanması talebini, sürecin güncel talepleriyle de bütünleştirerek üç yıldır 14 Haziran’da İsviçre genelinde bir günlüğüne yaşamı durduruyor kadınlar.

Bu yıl yapılan grev 1991’den sonra yapılan en kitlesel kadın grevi oldu.

Avrupa Demokratik Kadın Hareketi

Bosna’nın başkenti olan Saraybosna’da yapılan, Avrupa kadın Konferansı başarıyla sonuçlandı.
10 ülkede yaşayan yerli ve göçmen kadınların katıldığı Dünya Kadın Konferansını örgütleyecek olan Avrupa kıta konferansı ,İki gün boyunca oldukça verimli tartışmalarla geçti. Savaş ve kadın, emperyalist savaşlar, çevre kirliliği, iklim krizi, kürtaj yasasına karşı tüm dünyada ki ayaklanmalar, hayat pahalılığı ve mülteciler sorunu başlıkları ile tartışmalar devam etti.

Ayrı coğrafyalar da aynı olmak Kadın. Tüm delege kadınların ülkelerinde ki sorunlarının benzer olması dikkat çekici noktaydı. Ortadoğu temsilcilerinin anlatımları ile Avrupa’nın en gelişmiş ülkelerinin kadınlarının anlattıkları benzer sorunlar, küresel kapitalist patriarkanın kadın politikalarını bir kez daha göstermiş oldu.
Delegelerin sunduğu rapora göre Avrupa’da kısmi demokrasiye rağmen, kadın eylemlerine, protestolara, kadın grevine devletin çok ciddi müdahale ettiğine dair örnekler verilerek dikkat çekildi. İsviçre de yapılan bir istatistiğe göre genç kadınların sola genç erkeklerin ise daha sağ politikalara kaydığını belirtti.
İspanya dan gelen delege; toplumun en çok çalışan kesimi esas olarak Otel işçiliği yapmaktadırlar. Hak gaspları oldukça fazla, bu hakların geri alınmasına karşı mücadeleyi de en fazla yürüten kesim yine kadınlar.
Almanya ve genel olarak Avrupa ülkelerin de ise artan yoksulluk ,mülteci sorunu ve ülkelerin mülteciler konusunda aldığı çok sert kararlar eleştirilirken yaşlı kesimde özellikle yalnız yaşayan yaşlı kadınların yoksullaştığını dikkat çekildi . Yine Avrupa ülkelerinde ki kadınların kısmen seks köleliğine zorlandığı ifade edildi. Kongreye katılan Belaruslu kadınlar , Belarus’ta politik tutsaklara özgürlük adlı bir imza kampanyası için devrimci, demokrat kadınlardan destek istediler.

Bosna Hersekli kadınlarsa 30 yıldır ülkelerinde ki savaş suçlularının yakalanıp yargılanmasını istiyorlar.
Yaşanan savaşın izlerini anlattılar. Ülkemiz de ki cumartesi annelerini anımsatan mücadeleleri devam ediyor. Yine Bosna savaşında yaşanan kadın tecavüzleri de işlendi ve konferans sonrası kadın dernekleri de ziyaret edildi.
Almanya ve Hollanda da yaşayan İranlı kadınlar hem yaşadıkları ülkenin hem de geldikleri ülkenin sorunlarını ve mücadelelerini anlattılar. “Bizim en büyük dileğimiz şu: 30 yılı üzeri sürgünde yaşıyoruz. Bir gün İran’da bu rejim devrilirse, biz de bir kadın konferansımızı İran’da yapmak istiyoruz” dediler.

Biz de yurt dışında yaşayan Türkiyeli, Kürdistanlı kadınlar olarak Türkiye’deki sorunlara da dikkat çekerek özellikle adının İstanbul sözleşmesi olma nedeniyle pek çok Avrupalı kadının da dikkatinden kaçan İstanbul sözleşmesinden çıkan ülkelere yaptırımlar konusunda tekrar yeni bir mücadele süreci başlatılmasını istedik.
Türkiye den gözlemci gelen Tunus delegeleri de seçim sonrası durumu ve kadın cinayetlerine vurgu yaptılar.
Konferans sonuç bildirgesi yakın bir zaman da kamuoyu ile paylaşılacak. Nepal de bir konferans örgütlenecek. Nepal konferansı için planlanan konu başlıkları, Kadın devrimi, sosyalist devrim, emperyalizmi nasıl yeneriz, sosyal ökoloji de dönüşüm.
Konferans Avrupa koordinatörleri seçilerek sone erdi. ADKH de koordinatörleri için de yer aldı.

Avrupa Demokratik Kadın Hareketi